Ảnh hưởng văn hóa Nghề thêu Quất Động

Mỗi khi nhắc tới làng thêu Quất Động, nhiều tờ báo tại Việt Nam thường trích dẫn câu ca dao sau như một lời giới thiệu:[27][2][17]

"Hỡi cô thắt lưng bao xanh
 Có về Quất Động với anh thì về
 Quất Động làng anh có nghề
 Thêu gà thêu vịt, thêu hoa trên cành"

Báo Dân Trí nhận định làng thêu Quất Động không chỉ chọn lọc và lưu giữ được ngành nghề truyền thống mà còn tạo ra những bức tranh thêu mang nhiều dấu ấn bản sắc Việt Nam.[28] Làng thêu Quất Động có nhiều nghệ nhân đáng chú ý như nghệ nhân Bùi Lê Kính từng thêu hoàng phục cho vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương.[16][29] Cho tới năm 2017, nghệ nhân Thái Văn Bôn là người duy nhất trong làng thêu được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân.[1] Nghệ nhân Thái Văn Bôn nổi tiếng với những bức thêu chân dung về các nguyên thủ quốc gia, trong đó bức chân dung vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej được giới yêu thích nghệ thuật thêu quốc tế đánh giá cao và là một tác phẩm nghệ thuật được xem là có giá trị lớn trong bộ sưu tập của hoàng gia Thái Lan.[1][6] Bên cạnh đó, tranh thêu Quất Động cũng được xuất khẩu sang nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ.[27]

Những tác phẩm thêu tay của những người thợ lành nghề [Làng Quất Động] thực sự là một tác phẩm nghệ thuật, là bức tranh sống động.

Báo điện tử của Đài Tiếng nói Việt Nam, [30]

Từ ngày 23 tháng 11 năm 2009, những sản phẩm tranh thêu của làng Quất Động đã được trưng bày trong bộ sưu tập chuyên đề "Đan thanh - Nghề thêu truyền thống Việt Nam" tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam với số lượng hơn 30 tiêu bản có niên đại những năm 20 và 30 đầu thế kỷ 20.[31] Sản phẩm tranh thêu của làng Quất Động cũng là một sản phẩm truyền thống được du khách trong và ngoài Việt Nam yêu chuộng.[32] Tranh thêu làng Quất Động được nhận xét là mang đậm màu sắc truyền thống. Một tờ báo cho biết mỗi bức tranh thêu đều thể hiện, khơi gợi được "tình yêu với non sông đất nước". Qua đó đã mang về nhiều danh tiếng co các sản phẩm thêu của Quất Động, không những để phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất khẩu quốc tế.[33] Báo VietnamPlus nhấn mạnh làng Quất Động là nơi khởi nguồn của nghề thêu tay truyền thống tại Việt Nam giữa vùng đất được mệnh danh "Mảnh đất trăm nghề - Thường Tín".[34]

Một nữ nghệ nhân khuyết tật trong làng tên Hoàng Thị Khương đã đoạt giải Nhì cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ Thành phố Hà Nội,[35] Những tác phẩm của bà còn được dự thi cuộc thi Inter Abilympics 2011 được tổ chức tại Seoul (Hàn Quốc) và Hội thảo quốc tế về nghệ thuật hòa nhập có tên Sambhav 2019 dành cho người khuyết tật tổ chức tại New Delhi (Ấn Độ).[35] Từng có bức tranh thêu mang tên "Sơn thủy hữu tình" được trả với mức giá 500 triệu đồng nhưng bà đã quyết định không bán.[35] Để có một tác phẩm tranh thêu ưng ý về Hồ Chí Minh, có bức tranh nữ nghệ nhân này đã bỏ thực hiện trong suốt 6 năm. [36] Nhà thiết kế Lan Hương khi sáng tạo chiếc những áo dài để trưng bày tại Lễ hội Áo dài Hà Nội diễn ra tại Hoàng thành Thăng Long, công đoạn vẽ và thêu hoa văn cổng làng trên tà áo cô đã phải nhờ đến những nghệ nhân làng thêu Quất Động.[37]

Một số bức tranh thêu đáng chú ý như "Chùa Một Cột", "Nhà Bác Hồ ở Kim Liên", "Chân dung Bác Hồ" là những tác phẩm có giá trị được trưng bày tại các hội triển lãm nghệ thuật lớn tại Việt Nam và quốc tế. Nhiều người dân nước ngoài đã dành lời khen cho những bức tranh thêu ấy.[28] Hiện tại, những nghệ nhân thêu làng Quất Động thường tự hào khi tranh thêu Quất Động trở thành nét văn hóa, là món quà mang văn hóa quê hương dù cho đời sống của người thợ thêu vẫn còn nhiều khó khăn. Tuy vậy, họ vẫn đang nỗ lực khôi phục một nghề truyền thống lâu đời.[2] Một nghệ nhân Quốc Sự làng Quất Động là lãnh đạo một công ty được đánh giá là Công ty sản xuất hàng thêu tay hàng đầu tại Việt Nam.[38] Báo Công an Nhân dân cũng mệnh danh riêng ông là người "vẽ tranh bằng chỉ".[38] Số nghệ nhân tại hai xã Quất Động và Thắng Lợi cũng nhiều tới mức báo Hànộimới phải viết rằng "về nơi ra ngõ là gặp nghệ nhân".[39]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Nghề thêu Quất Động http://arit.gov.vn/tin-tuc/suc-song-nghe-theu-c508... http://dsvh.gov.vn/Upload/files/Tap%20chi%20DSVH/S... http://sovhtt.hanoi.gov.vn/lang-nghe-theu-quat-don... http://langvietonline.vn/Lang-Pho/153536/Lang-theu... http://quocphongthudo.vn/van-hoa-xa-hoi/bang-khuan... https://web.archive.org/web/20151124001605/http://... https://web.archive.org/web/20170615071025/http://... https://web.archive.org/web/20210512135943/https:/... https://web.archive.org/web/20210518215010/https:/... https://web.archive.org/web/20220126223953/https:/...